โรคเบาหวาน (Diabetes) เป็นโรคเรื้อรังที่เกิดจากความผิดปกติของการเผาผลาญน้ำตาลในร่างกาย ส่งผลให้ระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ หากไม่ได้รับการรักษาที่เหมาะสม อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ การรู้จักโรคเบาหวานและเข้าใจถึงสาเหตุ อาการ การตรวจวินิจฉัย ตลอดจนการป้องกัน จะช่วยให้เราสามารถดูแลสุขภาพตนเองและคนที่เรารักได้อย่างถูกต้อง
สาเหตุของโรคเบาหวาน
โรคเบาหวานเกิดจากความผิดปกติของการทำงานของฮอร์โมนอินซูลิน ซึ่งมีหน้าที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด สาเหตุหลักๆ ได้แก่
- พันธุกรรม
- ภาวะอ้วน
- การขาดการออกกำลังกาย
- การรับประทานอาหารที่มีน้ำตาลและแป้งสูง
- ความเครียด
อาการของโรคเบาหวาน
ผู้ป่วยโรคเบาหวานอาจมีอาการดังต่อไปนี้
- ปัสสาวะบ่อย
- กระหายน้ำบ่อย
- หิวบ่อย
- น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
- อ่อนเพลีย
- แผลหายช้า
- ชาตามปลายมือปลายเท้า
การตรวจวินิจฉัยโรคเบาหวาน
การตรวจวินิจฉัยโรคเบาหวานทำได้โดย
- การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดขณะอดอาหาร (FPG)
- การตรวจระดับน้ำตาลในเลือดหลังรับประทานอาหาร (OGTT)
- การตรวจระดับน้ำตาลสะสมในเลือด (HbA1c)
การป้องกันโรคเบาหวาน
เราสามารถป้องกันโรคเบาหวานได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในชีวิตประจำวัน ได้แก่
- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ลดอาหารหวาน มัน เค็ม
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3-5 วัน
- ควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ
- งดสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์
- พักผ่อนให้เพียงพอ ผ่อนคลายความเครียด
คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับโรคเบาหวาน
1. โรคเบาหวานสามารถรักษาให้หายขาดได้หรือไม่
โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่ยังไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ในปัจจุบัน แต่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติได้ด้วยการรักษาที่เหมาะสม ทั้งการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตควบคู่ไปกับการใช้ยาตามแพทย์สั่ง
2. ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรรับประทานอาหารอย่างไร
ผู้ป่วยโรคเบาหวานควรเลือกรับประทานอาหารที่มีค่าดัชนีน้ำตาลต่ำ เช่น ธัญพืชไม่ขัดสี ผักใบเขียว ถั่วชนิดต่างๆ และควรหลีกเลี่ยงอาหารที่มีน้ำตาลและแป้งสูง รวมถึงอาหารที่ผ่านกระบวนการทางอุตสาหกรรม นอกจากนี้ควรแบ่งมื้ออาหารเป็นมื้อเล็กๆ วันละ 5-6 มื้อ เพื่อควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
3. ผู้ป่วยโรคเบาหวานสามารถออกกำลังกายได้หรือไม่
ผู้ป่วยโรคเบาหวานสามารถและควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพราะการออกกำลังกายจะช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด ลดความเสี่ยงของโรคแทรกซ้อน และช่วยให้ร่างกายแข็งแรง อย่างไรก็ตาม ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเริ่มออกกำลังกาย และเลือกชนิดของการออกกำลังกายที่เหมาะสมกับสภาพร่างกาย
สรุป
โรคเบาหวานเป็นโรคเรื้อรังที่มีความสำคัญ หากไม่ได้รับการดูแลรักษาที่ถูกต้อง อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงและเป็นอันตรายต่อชีวิตได้ อย่างไรก็ตาม เราสามารถป้องกันและควบคุมโรคเบาหวานได้ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิต ทั้งการรับประทานอาหารที่เหมาะสม การออกกำลังกายสม่ำเสมอ การควบคุมน้ำหนักตัว และการจัดการความเครียด หากมีข้อสงสัยหรือมีอาการผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาที่ถูกต้องต่อไป
